آزاده بی‌زار گیتی

متولد 28 بهمن 1357 در رشت
کارشناس ادبیات، پژوهشگر، کارگردان، تهیه کننده و عضو پیوسته‌ی انجمن مستندسازان سینمای ایران است.
بی‌زارگیتی همزمان با از گذراندن دوره‌های تئاتر و سینما در آموزشگاه هنری استاد «حمید سمندریان»، سالها مشغول نویسندگی و پژوهش در عرصه‌ی ادبیات، مسائل زنان و سینمای مستند بوده است.
او که همکاری با نشریات را با انتشار اشعار و مقالاتش در نشریات گیلان آغاز کرد بعدها همکاری‌اش با نشریات را با نوشتن در نشریات «شرق»، «گلستانه»، «فصل زنان»، «سرمایه» ، «تجربه» ،" زنان امروز" تا به امروز ادامه داده است.
عمده‌ی فعالیت‌های سینمایی و پژوهشی او طی فعالیت‌های حرفه‌ای‌ش بر مستندهای اجتماعی و بازنمایی مسایل زنان در تاریخ و اقوام مختلف ایران   اختصاص دارد؛
به امید آن‌که بتواند با آثارش آگاهی بخشی کند و با آگاهی بخشی جهان برابر و بهتری بسازند.
او تلاش می کند تا در آثارش آیینه‌ی تمام نمای زیست زنان پیرامونش باشد و زنان آثار او برخلاف همه‌ی این سال‌ها در روایت‌های رسمی دیگر، آن وجه در حاشیه و غایب روایت نباشند. آثار او صدای بی صدای زنانی ست که عمومن کمتر شنیده و یا دیده شده اند..!
بی‌زارگیتی هم‌چنین مقام داوری و هیات انتخاب بسیاری از جشنواره‌های معتبر ایران را بر عهده داشته است.
همینک عضو سیاستگذاری جشن مستند خانه‌ی سینمای ایران است.
كتاب شعر ”گريلی، حديث بی قراری ليلی» درسال نودوپنج از او توسط نشر بوتيمار راهی بازار نشر شده است.


فیلموگرافی

در کارنامه‌ی سینمایی آزاده بی‌زارگیتی، کارگردانی، پژوهش و تهیه‌کنندگی چندین مستند بلند و کوتاه و تالیف مقالات بسیاری در حوزه‌ی ادبیات، زنان و سینمای مستند ایران و جهان به چشم می‌خورد.
پشت آتش سبز، پرده‌ی آخر ، فرشته‌ای روی شانه‌ی راست من، سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد، نیمه‌ی پنهان ماه، اهل آب، دختران نجار/ دونوازی برای یک رویا و... برخی از آثار مستند او به شمار می‌آیند که در جشنواره‌های معتبر ایران و جهان حضور داشته‌اند و جوایز مهمی را به دست آورده اند.

جوایز

جایزه‌ی بهترین فیلم از جشنواره‌ی جهانی زنان کلکته برای فیلم " دختران نجار دونوازی برای یک رویا"
جایزه‌ی بهترین فیلم از جشنواره‌ی جهانی فیلم‌های مستقل ایتالیا برای فیلم دختران نجار دونوازی برای یک رویا
جایزه‌ی بهترین فیلم از جشنواره‌ی جهانی زنان تورنتو ایتالیا برای فیلم دختران نجار دونوازی برای یک رویا
جایزه‌ی بهترین فیلم مستند از سومین جشنواره‌ی جهانی فیلم زنان و رسانه، سیدنی استرالیا برای فیلم "سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد"
تندیس و جایزه‌ی بهترین فیلم مستند وجایزه‌ی بهترین فیلم کوتاه از دهمین جشنواره‌ی جهانی اینک خاورمیانه، ایتالیا برای مستند " اهل آب" دیپلم افتخار بهترین مستند از جشنواره‌ی روم ایتالیا برای مستند "اهل آب"
جایزه‌ی بهترین مستند از جشنواره‌ی جهانی دیدار تاجیکستان برای مستند "اهل آب" جایزه‌ی بهترین مستند از نگاه بومی از جشنواره‌ی جهانی فیلم کوتاه تهران برای مستند" اهل آب"
دیپلم افتخار بهترین مستند کوتاه در جشنواره‌ی بین‌المللی سینماحقیقت برای مستند" اهل آب"
منتخب بیست و ششمین جشنواره‌ی میلینیوم بلژیک
دیپلم افتخار بهترین کارگردانی برای فیلم "دختران نجار دونوازی برای یک رویا" از چهاردهمین جشن خانه‌ی سینمای ایران
دیپلم افتخار بهترین موسیقی برای فیلم "دختران نجار دونوازی برای یک رویا" از چهاردهمین جشن خانه‌ی سینمای ایران
دیپلم افتخار بهترین تدوین برای فیلم" دختران نجار دونوازی برای یک رویا" از چهاردهمین جشن خانه‌ی سینمای ایران
بهترین پژوهش برای فیلم" دختران نجار دونوازی برای یک رویا" از چهاردهمین جشن خانه‌ی سینمای ایران
تندیس بهترین صداگذاری در چهاردهمین جشن مستقل خانه‌ی سینمای ایران برای فیلم دختران نجار دونوازی برای یک رویا از چهاردهمین جشن خانه‌ی سینمای ایران
جایزه‌ی بهترین فیلم‌نامه و پژوهش مستند در چهارمین دوره‌ی جشنواره‌ی جهانی سینما حقیقت برای مستند " نیمه‌ی پنهان ماه"
تندیس وجایزه‌ی بهترین مستند برای مستند "فرشته‌ای روی شانه‌ی راست" من ازنخستین دوره‌ی جشنواره‌ی سلامت
تندیس و جایزه‌ی بهترین مستند در بخش اهدای اعضا، برای مستند " فرشته‌ای روی شانه‌ی راست من" از نخستین جشنواره‌ی سلامت
تندیس و جایزه‌ی بهترین فیلم برای مستند "فرشته‌ای روی شانه‌ی راست من" از جشنواره‌ی زنان ایران، پروین اعتصامی تندیس و جایزه‌ی بهترین فیلم مستند برای مستند "سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد" در جشنواره‌ی زنان ایران، پروین اعتصامی
جایزه‌ی بهترین پژوهش برای مستند "سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد" از جشنواره‌ی پروین اعتصامی
جایزه‌ی بهترین فیلم مستند از جشنواره‌ی آوینی سینما حقیقت برای مستند " سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد"
نامزدی بهترین مستند، بهترین کارگردانی، بهترین موسیقی، بهترین پژوهش .
بهترین تدوین از هجدمین جشن خانه‌ی سینمای ایران نامزدی بهترین فیلم مستند در جشنواره‌ی سینماحقیقت برای فیلم" نیمه‌ی پنهان ماه"
نامزدی بهترین فیلم برای مستند" سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد" در جشنواره‌ی سینما حقیقت

بعضی از مقالات

زیبایی شناسی فمینیستی دگرگونی گفتمان های سینمایی - ماهنامه زنان امروز، پیاپی ۳۶ (مرداد و شهریور ۱۳۹۸)
سلام بر غم (درباره مستند توران خانم)
از مستند شاعرانه که حرف می زنیم؛ از چه حرف می زنیم
نیمه ی پنهان ماه / نمایش جدیدترین اثر آزاده بی زار گیتی در حوزه ی زنان
ضیافتی برای شیفتگان سانتاگ (نگاهی به مستند درباره سوزان سانتاگ، ساخته نانسی کیت)
اندیشه های یک سینماگر شاعر / نگاهی به کتاب «دگرخوانی سینمای مستند» محمدرضا اصلانی
در ستایش زندگی روزمره / نگاهی به ردپای جنسیت در زندگی روزمره با تمرکز بر دو مستند زنانه، مهناز افضلی؛ و خبره ایی از خانه، شانتال آکرمن
آن ها هم حق زندگی دارند / نگاهی به فیلم مستند زنجموره، ساخته محمدحسن دامن زن
هفت زن: ثبت خودمانی روزهای تب زده / نشستی با هفت مستندساز زن با نگاهی به فیلم مستند؛ حرفه: مستندساز
باد از جهت شمال می‌وزد
نگاهی به زندگی و مبارزات روشنک نوعدوست، از نخستین زنان معارف پرور گیلانی
هویتی از آن خود / نگاهی به اور لاندو

فعالیت‌های اجرایی

عضو شورای سیاست‌گذاری یازدهین و دوازدهمین جشن مستند خانه‌ی سینمای ایران
عضو شورای سیاست‌گذاری همایش" نمود زندگی روزمره در سینمای مستند" در خانه‌ی سینمای ایران
عضو شورای سیاست‌گذاری و دبیر هفته‌ی فیلم مستند " رویای صلح " در ایتالیا، رم / با همراهی پریسا نظری
از اعضای همکاران گروه مستند رخداد تازه در تهران
داوری پنجاه و یکمین جشنواره‌ی جهانی رشد
داوری ششمین جشنواره‌ی جهانی سینما حقیقت
هیات انتخاب هفدمین جشن مستند خانه‌ی سینمای ایران
هیات انتخاب هشتمین جشنواره‌ی جهانی سینما حقیقت
داوری چهل و پنجمین جشنواره‌ی بین‌المللی رشد
هیات انتخاب نهمین جشن خانه‌ی سینمای ایران
هیات انتخاب یازدهمین جشن خانه‌ی سینمای ایران
هیات انتخاب سی و چهارمین جشنواره‌ی فیلم فجر
هیات انتخاب سی و ششمین جشنواره‌ی جهانی فجر
داوری آکادمی خانه‌ی سینمای ایران
داوری نهمین جشنواره‌ی ملی رضوی در یزد
هیات انتخاب سی و ششمین جشنواره‌ی جهانی فیلم کوتاه تهران

چرا مستند می‌سازم؟ بعد از بیست سال بودن در عرصه‌ی مستندسازی وپژوهش و نوشتن، مستندسازی را هنوزاز این جهت دوست تر می دارم که با همه دشواری‌اش تلاشی است؛ برای ساختن جهانی بهتر، هرچندناممکن. مستندسازی را با همه‌ی عرق جبین ریختن‌ها و دشواری‌های ناگفتنی مادی‌ اش از این جهت دوست ترمی‌دارم که مستندها، صدای بی‌صدایانند. صدای ادم‌های درحاشیه و تنها. با مستندهای ما شاید، تنها شاید کمی ازتنهایی و یاس شخصيت‌هایی که درباره‌شان، فیلم می‌سازیم کاسته شود؛ درنگاهی وسیع‌تر وخوش بینانه‌تراما شایدبا تماشای هراثرمستند از وسعت تنهایی همه‌ی ما کمی، بله همه‌ی ما، کمی کم شود. همه‌ی کسانی که روزگاری آرماني داشتند و براي رسيدن به آرزوها و آرمان‌های‌شان در ساختن جهانی بهتر،تلاش کرده اند وچقدر تن‌ها مانده اند. مستندسازی، شاعری‌کردن با تصویراست. مستندساز با آرزوهاي‌اش تن‌هاست؛ به اندازه‌ی شاعری که پناهی جز کلمات‌ش ندارد. آزاده بي‌زارگیتی

آزاده بی‌زار گیتی


مستندسازی با تمرکز بر 《 زنان》 عمری گذشته حالا. چیزی حدود بیست سال که به شکل جدی نوشته‌ها و فیلم‌‌های‌ام بازتاب زندگی اجتماعی زنان است و تلاش می‌کنم در آثارم زنان وجه غایب و در حاشیه نباشند. از همین رو شاید در نخستین مقالاتم سال ها پیش در فصل زنان تلاش می‌کردم تا به خوانشی از مفهموم جنسیت و زنان در کلیله و دمنه بپردازم، ردپای زنان را درکلیات سعدی بجویم و سرنوشت رابعه بنت کعب یا روشنک نوعدوست و... را در مقاله‌هایی پژوهشی بازنمایی کنم. ازهمین رو بود که سال ها بعد "فرشته‌ای روی شانه‌ی راست من" را ساختم شاید . مصایب ساخت "سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد " را از همین رو به جان خریدم و با مستندبلند " نیمه‌ی پنهان ماه" که شش سال ناپیوسته از عمرم را وقفش کردم؛ تلاش کردم تا علی‌رغم همه‌ی خلاهای تاریخی و آرشیوی به رخدادی هم‌چون جنبش مشروطیت بپردازم ؛ چرا که فکر می‌کردم اکنون ما به شدت نیازمند خوانش‌ها و بازنویسی‌های جدیدی در تاریخ هستیم. * سال بعد پس از ساخت " اهل آب" که مستندی شاعرانه و مینی مال بود که به بازنمایی تلاش‌ها و زندگی روزمره‌ی دو زن ماهیگیر در جزیره‌ی هنگام می‌پرداخت به واسطه‌ی دوستی، آشنایی با لیلا و صدیقه‌ی گرامی میسر شد. پس از طی‌کردن دوره‌ی پژوهش، نوشتن فیلم‌نامه آغازشد و پس از مدتی سرانجام با همراهی دوستان بسیار عزیزی مستند بلند "دختران نجار دو نوازی برای یک رویا" راساختم. دختران نجار بخشی از تجربه‌ی دنباله دار من در ارتباط با زیست زنان پیرامون‌ام بود که بی‌شک با بقیه‌ی آثارم پیوندی درون متنی دارد. مستند سینمایی " دختران نجار برای یک رویا" روایتی از زندگی و تلاش‌های لیلا آوخ و صدیقه مومن‌نیاست که از نخستین زنان نجار ایران هستند. . خط اصلی فیلم عاملیت و تلاش آن‌هاست درمسیر تحقق رویاهاشان. زنانی که می‌خواهند تعبیر کهن از مفهوم شغل را تغییر دهند و جایی برای خودشان و شغل‌شان در این فرهنگ مردانه بگشایند. آن‌ها در این مسیر ناچارند با هزاران مانع و با تمام جهان بجنگند انگار‌. آرزوی‌ام این بود تا به واسطه‌ی تولید این اثر، بازنمایی زندگی دختران نجار و تلاش‌های لیلا آوخ و صدیقه مومن‌نیا نشان دهیم هر انسانی علاقمندی‌ها و توانمندی‌های خودش رادارد؛ پس بهتر است از نگاه جنسیتی به مسایل دست برداریم تا دنیای برابر وبهتری بسازیم‌. "دختران نجار" در کنار "اهل آب" و درکنار فیلم دیگری در آینده اگر زنده بودم واگر میسر شد بناست سه گانه‌ای باشد و تلاشی برای ایجاد فضای گفتمانی جدیدی درباب شغل وجنسیت از خلال سینما. امیدم این است که شاید به واسطه‌ی آثارم مفاهیم اجتماعی و تاریخی اندکی تغییر کنند و تماشاگر آثارم پس از تماشای آثار من دیگر آن آدم قبلی نباشد. به قول دوستی می‌گفت: مستندسار فرشته ای‌ست در کار ساخت جهان. فرشته بودنش را نمی‌دانم اما می‌دانم مستندساز متعهد همه‌ی تلاش‌اش و آثار نقادانه‌اش به سبب ساختن جهانی بهتر است. جهانی که البته خود آن مستندساز هرگز سهمی از آن ندارد...!

آزاده بی‌زار گیتی


ویدیوی انجمن مستندسازان ایران به مناسبت زادروز آزاده بی‌زارگیتی


صفحه اختصاصی آزاده بی‌زار گیتی در IMDB